By 
Iako nijednim članom Statuta Opštine Danilovgrad niti važeće Odluke o mjesnim zajednicama nije predviđena mogućnost odbijanja inicijative građana za osnivanje nove mjesne zajednice, Skupština opštine danas je većinom glasova odlučila drugačije.
Na sjednici održanoj danas, 15 odbornika vladajuće većine glasalo je protiv davanja saglasnosti građanima da nastave proceduru podjele postojeće MZ Orja Luka i osnivanja nove — Mjesne zajednice Zagorak. Jedan odbornik bio je suzdržan, dok je samo jedan glasao za.
Inicijativa po zakonu, ali bez podrške
Inicijativa je podnesena prije skoro deset mjeseci, u skladu sa svim relevantnim propisima — Zakonom o lokalnoj samoupravi, Statutom opštine Danilovgrad i Odlukom o mjesnim zajednicama. Građani su, kroz propisanu proceduru, tražili osnivanje mjesne zajednice koja bi im omogućila efikasnije odlučivanje o pitanjima od zajedničkog interesa.
Prema članu 80 Statuta, mjesne zajednice predstavljaju oblik neposrednog učešća građana u političkom i društvenom životu opštine. One se mogu formirati spajanjem, podjelom ili pripajanjem dijela postojeće zajednice — ali ključna riječ ostaje: inicijativa dolazi od građana.
Politička volja ispred građanske
Iako je uloga Skupštine u ovom procesu proceduralna, a ne evaluativna, odbornici su svojim glasanjem faktički osporili pravo građanima da se samoorganizuju. Zakonski okvir ne daje mogućnost odbornicima da ocjenjuju potrebu za osnivanjem mjesne zajednice — osim u jednom izuzetku: kada sama Skupština inicira njeno osnivanje na teritoriji gdje ona ne postoji ali opet sa ciljem animacije građana da se uključe u odlučivanje o stvarima od lokalnog značaja.
Takav stav lokalnog parlamenta otvara pitanje: da li je volja građana u Danilovgradu uslovljena političkim kalkulacijama?
Od netransparentnosti ka angažovanosti — pa nazad?
MZ Orja Luka, kao i ostale mjesne zajednice u opštini, osnovana je još 2008. godine u znatno manje transparentnim okolnostima. Građani tada nijesu imali stvarnu mogućnost da kroz demokratski proces formiraju zajednice koje bi odražavale njihove potrebe i specifičnosti teritorije.
U protekle dvije i po godine, u Danilovgradu se bilježi porast građanskog aktivizma i učešća mjesnih zajednica u svakodnevnim lokalnim pitanjima. Inicijativa za osnivanje MZ Zagorak bila je nastavak tog trenda — izraz potreba stanovnika za boljom organizacijom, jasnijim artikulisanjem problema i efikasnijim lokalnim djelovanjem.
Međutim, čini se da su lični i partijski stavovi bili jači od zakonskog okvira, ali i demokratskih principa.
Zanimljivo je podsjetiti da je Skupština, u junu 2020. godine, jednoglasno usvojila važeću Odluku o mjesnim zajednicama, kojom se jasno definišu uslovi i procedure osnivanja. Prema zapisniku sa sjednice rasprave nije bilo, a Odluka je usvojena sa 20 glasova za.
Šta dalje?
Iako je inicijativa trenutno zaustavljena, ostaje utisak da je riječ o privremenoj, a ne konačnoj odluci. Pitanje samoorganizovanja građana i dalje ostaje otvoreno, a sve više stanovnika Zagorka i okolnih naselja izražava spremnost da nastavi borbu za ono što zakon već priznaje kao njihovo pravo.
U iščekivanju odgovornijeg pristupa lokalnih vlasti, ostaje nada da će pravna jasnoća i demokratski duh prevagnuti nad partijskom disciplinom.
Zoran Marković, Inicijativa osnivanja MZ Zagorak | podkast Po’kast
Comments