By U okviru polja djelovanja naše organizacije ali i zbog velikog interesovanja građana za učešćem u političkom životu svojih lokalnih zajednica odlučili smo se, putem ankete, sprovesti istraživanje koje se tiče života i rada Mjesnih zajednica u opštini Danilovgrad.
U ovom članku ćemo predstaviti rezultate ankete, dati odgovore na pitanja koja to zahtjevaju kao i njihovo oslanjanje na trenutni Nacrt odluke o Mjesnim zajednicama.
Mjesna zajednica je najniži sistemski oblik organizovanja građana u okviru svoje Opštine putem koje bi građani, po pravilu, trebali biti informisani, imati dostupnu mogućnost i mehanizme djelovanja na procese donošenja odluka, sprovođenje aktivnosti lokalne (samo)uprave, kreiranje politika koje se tiču unapređenja života u Mjesnim odnosno lokalnim zajednicama. Ili po trenutnom Nacrtu odluke o MZ, Mjesna zajednica je dio jedinstvenog sistema lokalne samouprave i oblik neposrednog učešća građana u vršenju javnih poslova.
Moć Mjesnih zajednica u okviru procesa odlučivanja i donošenja odluka na lokalnom nivou je po trenutnim zakonskim rješenjima minimalna o čemu je pisao i nezavisni odbornik Darko Dragović (možete pročitati u članku Zakonodavni okvir degradira značaj neposredne demokratije i onemogućava pojedinca da aktivno učestvuje u donošenju odluka OVDJE).
Ipak, informisanje građana o pitanjima unutar Mjesnih zajednica, planiranim projektima, javnim raspravama, odlukama i sl. je ključno za pravilan razvoj Opštine.
Građani bi trebalo da su uvijek pravovremeno informisani o svemu što se dešava u njihovim zajednicama, kako bi na vrijeme mogli uticati na poboljšanje planiranih rješenja, zaustavljanje loših, davati predloge, sugestije ali i uticati na usvajanje daljih planova razvoja. Ako ne zbog čega drugog onda iz razloga što se sve aktivnosti sprovode od njihovog novca.
Anketa koja je objavljena na portalu Volim Danilovgrad (Link ovdje) sadržala je ukupno 10 pitanja od kojih su 8 pitanja bila zatvorenog tipa dok su 2 bila otvorenog tipa pa su građani mogli iskazati i svoje mišljenje, stavove odnosno predloge.
Neki od odgovora koji ukazuju na indicije lošeg kvaliteta rada i nedostatka tranparentnosti su u najmanju ruku zabrinjavajući, što se može vidjeti iz procenta ispitanika koji je odgovorio da:
- ne zna ko su predstavnici Mjesnih zajednica 71.4%*¹
- nema povjerenja u rad Mjesnih zajednica 89.8%
- ne zna koje su nadležnosti Mjesnih zajednica 67.3%
Prethodne rezultate potvrđuje i činjenica da se preko 90% ispitanika nikada nije ni obratilo Mjesnim zajednicama što u okviru otvorenih pitanja objašnjavaju činjenicom da nemaju povjerenja u rad MZ, ne znaju na koji način bi to mogli učiniti, kome se obratiti a dijelom, kako se navodi u odgovorima, i činjenicom da su u Savjetima MZ postavljane osobe koje su politički podobne i koje se aktiviraju samo prije parlamentarnih i lokalnih izbora.
Još jedna od zabrinjavajućih činjenica je ta da građani ne znaju načine izbora predstavnika unutar svoje Mjesne zajednice kao i da se odlučivanje/sprovođenje određenih aktivnosti vrši od strane male (nepoznate*¹) grupe ljudi.
Svim predsjednicima MZ je istekao mandat
Do centralne javne rasprave o Nacrtu odluke o Mjesnim zajednicama koja je održana 10.11.2020. godine, na zvaničnom sajtu Opštine nismo uspjeli pronaći prethodnu (trenutno važeču) odluku o Mjesnim zajednicama pa se tako nismo mogli upoznati na koji način su se ranije birali predstavnici unutar Mjesnih zajednica.
Do 16.11.2020. traje Javna rasprava o Nacrtu odluke o Mjesnim zajednicama putem koje građani mogu dostaviti svoje sugestije i predloge.
U predloženoj Odluci o Mjesnim zajednicama odnosno u Nacrtu koji se trenutno razrađuje, objašnjava se koji su to organi Mjesne zajednice, na koji način se biraju i razrješavaju svoje funkcije.
U Odluci se navodi da Savjet MZ biraju stanovnici sa jednog područja na Zboru.
Izvršni organ Mjesne zajednice je Savjet i njega biraju građani na Zboru na kojem je neophodno da prisustvuje najmanje 3% građana sa područja za koje se zbor saziva.
Dakle ako vaša Mjesna zajednica ima 1 000 stanovnika na Zboru mora prisustvovati najmanje 30 osoba.
Zbor građana odlučuje većinom glasova prisutnih građana. Zbor građana se može održati i na njemu se mogu donositi punovažne odluke ako zboru prisustvuje najmanje 3 % građana sa područja za koje se zbor saziva.
Zbor građana mogu sazvati: Savjet, predsjednik Skupštine, predsjednik Opštine, odbornik sa tog područja i nadležni organ. (Više pročitajte OVDJE)
S obzirom da je 67.3% ispitanika odgovorilo da nije upoznato koje su to nadležnosti MZ u nastavku prenosimo definisane nadležnosti:
Pored poslova utvrđenih Zakonom o lokalnoj samoupravi i Statutom opštine, građani u mjesnoj zajednici odlučuju i učestvuju u odlučivanju o ostvarivanju lokalnih potreba i interesa u poslovima koji se odnose na:
– utvrđivanje programa i planova razvoja mjesne zajednice;
– pokretanje inicijativa za donošenje planske dokumentacije i za uređivanje pojedinih pitanja;
– ukazivanje na potrebe za organizovanje, odnosno kvalitetnije pružanje zdravstene, socijalne, dječije i drugih oblika zaštite;
– predlaganje unaprjeđenja komunalnih djelatnosti i namjensko korišćenje javnih površina i zaštite životne sredine;
– organizovanje javnih tribina i javnih skupova radi razmatranja pojedinih pitanja od značaja za život i rad građana;
– obavještavanje, edukaciju i animaciju građana radi učešća u vršenju javnih poslova u skladu sa posebnom odlukom opštine;
– kontrolu namjenskog korišćenja javnih površina, parkovskog i drugog mobilijara na teritoriji mjesne zajednice;
– iniciranje promjena u javnom prevozu putnika;
– prikupljanje podataka, vođenje evidencije i iniciranje pomoći licima koja se nalaze u stanju socijalne potrebe na području mjesne zajednice, a koji nijesu korisnici prava na socijalnu i dječiju zaštitu;
– iniciranje utvrđivanja olakšica i drugih mjera radi podsticaja preduzetništva, poljoprivrede, seoskog i alternativnih vidova turizma;
– organizovanje humanitarnih i drugih aktivnosti;
– vođenje evidencije o građanima sa područja mjesne zajednice koji se bave poljoprivrednom proizvodnjom i izdavanje potvrda i uvjerenja koja nijesu u nadležnosti državnih i lokalnih organa uprave;
– procesuiranje zahtjeva građana za snadbijevanje vodom u bezvodnom području i izdavanje potvrda;
– vođenje evidencije vlasnika grobnih mjesta na groblju koje se nalazi na teritoriji mjesne zajednice, osim groblja kojim upravlja pravno lice nadležno za pogrebnu djelatnost i izdavanje potvrda;
– druge poslove u skladu sa zakonom, Statutom opštine i ovom Odlukom.
Član 21
U vršenju poslova, iz člana 20 ove Odluke, mjesne zajednice sarađuju sa državnim i lokalnim organima, upravama, službama i ostalim subjektima čiji je osnivač Opština.
U odnosu na prethodno definisane nadležnosti stanovnici jedne mjesne zajednice mogu ka Savjetu upućivati upite, peticije, inicijative, definisati potrebe koje potom MZ upućuje ka lokalnoj samoupravi. Dakle sve što je navedeno može se smatrati odgovorom na pitanje: Za šta se sve možemo obratiti Mjesnoj zajednici?
Ono što je posebno pozitivan rezultat ankete je to da je 85.7% ispitanika odgovorilo da bi uzelo učešća u životu svoje Mjesne zajednice samo kada bi im se za isto pružila prilika odnosno:
- Povećala transparentnost,
- Umanjila pasivnost sadašnjih predstavnika MZ,
- Olakšala komunikacija sa MZ,
- Depolitizovala MZ,
- Organizovali redovni sastanci,
- Kreirali planovi rada, periodični izvještaji,
- Povećala transparentnost utroška sredstava,
- Smanjenjem selektivnosti i „veza“ (misli se na protekcijska djelovanja),
- Jasno definisale granice Mjesnih zajednica,
- Pružila prilika mladim ljudima.
Ono što nas u narednom periodu očekuje je da se na nekoj od sjednica Skupštine opštine usvoji Odluka o Mjesnim zajednicama a potom definišu datumi održavanja Zbora za svaku od 15 MZ koliko ih trenutno ima u opštini Danilovgrad.
Comments