Neki novi Danilovgrad: Zelen i lokalno organizovan

,,Iako je teško prihvatiti titulu ekološki najaktivnijeg grada, ipak istina je da je Danilovgrad počeo biti aktivniji i vidljiviji. Ljudima je dosta inertnosti i nebrige nadležnih institucija. Kao i u drugim krajevima Crne Gore, gdje se vode borbe za spas životnog prostora i prava na zdravu životnu sredinu, tako se i u Danilovgradu građani bore za svoja prava.“

Da Danilovgrađani sanjaju neki bolji i drugačiji Danilovgrad i složno i iskreno rade na tome, javnost Crne Gore je mogla da se uvjeri poslednjih par godina na stranicama portala Volim Danilovgrad koji je, kao zapaženi watch dog lokalne zajednice, bio i jedna od glavnih, ne samo podrški, već i pokretač brojnih lokalnih inicijativa u glavnom gradu Bjelopavlića.

Povod za razgovor sa urednikom portala Volim Danilovgrad, Milanom Pokom Mijajlovićem, je vijest da je Grupa građana „Stop kolektoru u Centar Danilovgrada“ uspješno sakupila tri hiljade potrebnih potpisa za spas zelenog prostora na meandru Landža uz sami centar Danilovgrada.

Peticija koju je pokrenula Grupa građana „Stop kolektoru u Centar Danilovgrada“ je uspješno kompletirana. Kako kažu iz ove inicijative, sljedeći očekivani koraci su da se peticija pretoči u zvaničnu inicijativu od strane Ministarstva ekologije, prostornog planiranja i urbanizma, a potom i nađe na dnevnom redu Vlade Crne Gore.

,,Što se tiče nas iz Grupe građana, Landža je spašena onog trenutka kad smo se kao grupa formirali i počeli preduzimati aktivnosti koje za cilj imaju promjenu lokacije za gradnju postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda. Samo je pitanje na koji način će se doći do konačne odluke odnosno potpisa koji potvrđuju našu, uslovno rečeno, pobjedu“, kazao je ispred ove grupe građana Milan Poka Mijajlović.

Dvije godine borbe za Landžu

Borba za Landžu traje već dvije godine. Iz ove inicijative podsjećaju da je i prije dvije godine Grupa građana sakupljala potpise podrške kako bi ih uputila lokalnoj samoupravi.

,,Tada je sakupljeno nekih 1700 potpisa. To nije ništa promijenilo iako se dobila prilika da se stavovi iznesu na sjednici Skupštine opštine Danilovgrad. Nakon dvije godine borbe, aktivnih straža, medijskog pritiska, protesta, kontakata ka mnogo relevantnih institucija došlo se u situaciju da se morala kreirati i peticija koja će ići ka Vladi Crne Gore. Sve prethodno navodimo da bi se dobila slika o prisutnosti i vidljivosti borbe građana za promjenu lokacije ili bolje rečeno spasavanja jednog od najvrjednijih prostora ravničarskog dijela opštine Danilovgrad“, kazao je Mijajlović jedan od inicijatora peticije i urednik portala Volim Danilovgrad.

Kako je kazao, peticiju su podržali i gotovo svi uticajni ekološki i građanski aktivisti iz Crne Gore. Svi kojima zdrav razum nalaže tako nešto.

Takođe, Mijajlović podsjeća da ,,peticija, pored zahtjeva za promjenu lokacije, zahtijeva da se meandar Landža u planskim dokumentima definiše kao sportsko-rekreativna zona odnosno gradski park ali i da se redovno vrše ispitivanja kvaliteta vazduha u opštini Danilovgrad kao i kvaliteta i ispravnosti vode iz rijeke Zete“.

Iz Grupe građana „Stop kolektoru u Centar Danilovgrada“, podsjećaju koliko je bila zahtjevna borba  protiv manipulatorske mašine lokalnih vlasti.

,,Poslednja aktivnost koju je Opština organizovala je prezentacija PPOV-a i kompanije koja planira graditi ovo postrojenje. Dakle nije bila u pitanju javna rasprava kao mehanizam na kojem se može uticati na određene odluke. Ovo je i na početku same prezentacije, od strane predsjednika Skupštine opštine Danilovgrad, naglašeno: ’Danas ne donosimo nikakve odluke’. Ipak, građani su izborili priliku da ogole određene instance iz lokalne samouprave i dođu do novih informacija, a to je da su sredstva za ovaj projekat blokirana od strane EBRD-a kao zajmodavca, da se „ne zna“ ko je odredio lokaciju, da se ne zna koliko će sve da nas košta, koliki će biti mjesečni računi. Rasulo i razbacanje sa pozajmljenim novcem“, kazao je Mijajlović.

,,Zamislite da realizujete projekat, a nemate studiju izvodljivosti (isplativosti). Doduše u lokalnoj samoupravi to ne percipiraju jednako kao i građani što će im se, sve su prilike, obiti o glavu višestruko“, kazao je on.

Novi, evropskiji Danilovgrad

Možemo primijetiti da se današnji Danilovgrad razlikuje od onog prije pet ili deset godina, mnogo je aktivniji. Neki novi vjetrovi duvaju na lokalnom nivou, a bunt koji građani demonstriraju, pokazao se i više nego konstruktivan. Možemo čak reći i da je Danilovgrad ekološki najaktivniji grad u poslednjih godinu i nešto dana.

,,Iako je teško prihvatiti titulu ekološki najaktivnijeg grada ipak istina je da je Danilovgrad počeo biti aktivniji i vidljiviji. Ovo nije slučaj samo sa ekološkim i zelenim inicijativama. Ljudima je jednostavno dosta nebrige i razumjeli su da korišćenjem medija i društvenih mreža, te aktivnostima na terenu mogu doći do promjena onih stvari koje im ometaju normalan život“, primijetio je Mijajlović

On podsjeća i koliko su Danilovgrađani aktivni u poslednjem periodu na terenu, daleko od kamera i parola.

,,U Danilovgradu građani trenutno podižu oko 10 hiljada sadnica hrasta lužnjaka, realizuju se projekti uključenja lokalnih zajednica u monitoring stanja biodiverziteta rijeke Zete, održavaju ekološke radionice sa djecom, edukativni kampovi u prirodi, okupljaju grupe građana iz Spuža koje protestvuju zbog neprijatnih mirisa sa farme svinja, građani uništavaju mreže i sakove kojima se krivolovi po rijeci, stražari se po rijeci Zeti na kajacima itd itd“, naveo je Mijajlović.

On navodi da se i u drugim krajevima Crne Gore, gdje se vode borbe za spas životnog prostora i prava na zdravu životnu sredinu i da se na isti način u Danilovgradu građani bore za svoja prava.

Portal Volim Danilovgrad

Medijska podrška je i više nego značajna u ovakvim situacijama, a Volim Danilovgrad se pokazao kao iskren partner i podrška mnogim inicijativama poslednjih nekoliko godina. Na pitanje Da li je ovo primjer kako mediji treba da rade, Mijajlović komentariše da je nedvosmislena ,,svrha medija je da objektivno i istinito izvještavaju, ali i da doprinose korekciji društvenih i sistemskih anomalija, učestvuju u kreiranju boljeg društva i sredine.“

Uslovi u kojima Volim Danilovgrad uspijeva da bude dorastao ovoj viziji su itekako teški. Ipak, Mijajlović naglašava ogromnu volju i entuzijazam koji pokreću ovaj portal.

,,S obzirom da raspolažemo sa budžetom, ne većim od budžeta odjeljenske zajednice, vjerujemo da i pored toga uspijevamo biti sve prethodno navedeno. Svakako da bismo voljeli više i bolje i svjesni smo da to možemo, samo je potrebno vrijeme. Uspijevamo se oduprijeti iskušenju političke obojenosti i potencijalnih sredstava koja bi došle sa takvih adresa, pa se i držimo vizije građanskog, ekološkog i turističkog Danilovgrada iako našu viziju svi i ne percipiraju kao takvu“, kazao je urednik portalaq.

Ipak, navodi da je odnos sa čitaocima glavni pokazatelj rada portala.

,,Za sada imamo povjerenje čitalaca i to je ono što nas na kraju dana i motiviše da radimo, stoga mislimo da smo na dobrom putu ostvarenja naše vizije o čemu svjedoči povećani aktivizam u gradu, a potvrde da smo imali uticaja postaju i više nego očigledne“, kazao je Mijajlović.

Novi javni narativ

Kroz aktivnosti VD-a i lokalnih (uglavnom ekoloških) inicijativa vidjeli smo neki treći Danilovgrad i ljude koji su odoljeli hroničnom političkom ludilu u zemlji. Kolika je u tome uloga portala Volim Danilovgrad, Mijajlović nam najbolje pokazuje na primjeru ovog lokalnog medija.

,,Imamo taj luksuz da smo trenutno jedini aktivni portal koji je fokusiran isključivo na lokalnu zbilju, a lični stavovi redakcije i filteri kroz koje prolaze dešavanja sa nacionalne i političke ravni jednostavno ne dozvoljavaju da se ludilo provuče na našem domenu. Iako ovo neće spasiti Danilovrađane – jer su sa nebrojeno adresa izloženi dizajniranom teroru – ipak ohrabruje što građani znaju da na VD-u neće biti uvučeni u šizofreno prepucavanje koje nema nikakvu upotrebnu vrijednost i funkciju“, jasan je Mijajlović.

On podsjeća da su od osnivanja portala čitaoci i dopisnici pa su njihove realne potrebe i problemi ti koji diktiraju sadržaj portala.

,,Rekli bismo da je sinergija zdravih stavova i potreba čitalaca, kao i naš sluh za to – ono što je kreiralo Volim Danilovgrad takvim kakav jeste.“

Mijajlović se osvrnuo i na termin ,,treći Danilovgrad“ koji je jednom prilikom iskorišten na portalu VD.

,,Treći Danilovgrad, kako se osvrnusmo u jednom članku, je zapravo većinski Danilovgrad i to je – kad se ogole svi slojevi nametnutih konstrukcija – ono što je i većinska Crna Gora. Crna Gora kojoj je dosta dnevnih ludila i koja želi da konačno počne da živi u najljepšoj zemlji na svijetu“, kazao je Mijajlović.

Vizija Danilovgrada kao zelenog grada

,,Drugačije ga ne smijemo ni zamišljati. Sa završetkom bulevara Podgorica – Danilovgrad naša Opština će, ako se nešto značajno ne promijeni, biti napadnuta širenjem Podgorice i industrijskih zona koje već polako prelaze Marezu i uništavaju određene zone Parka prirode.“

Mijajlović kaže da Danilovgrađani imaju priliku i luksuz da te stvari zaustave i zauzmu kurs zelene oaze u geografskom centru Crne Gore.

,,Ovdje se lokalnoj samoupravi mora odati priznanje na kreiranju osnova za tako nešto. Iako, za sada samo na papiru, u našoj Opštini je proglašen Park prirode rijeka Zeta, a uskoro ćemo imati i Park prirode Prekornica. Doćiće dan, nadamo se i uskoro, kada će se to sa papira preslikati i na teren“, nada se Mijajlović.

Za urednika danilovgradskog lokalnog medija, zeleni Danilovgrad je, ne samo primamljiva ideja, nego i dostižna.

,,Zamislite da živite u gradu gdje se vodi računa o svakom stablu, svakom meandru, rijeci Zeti, a to uspijete održivo valorizovati (kako istrošena konstrukcija) i usmjeriti na ekonomsko blagostanje stanovnika kojih nema više od 18 hiljada – stvorili ste raj i to ne samo za njih“, govori Mijajlović i konstatuje da takav grad ne bi bio sam raj za svoje građane.

,,Iz Podgorice i Nikšića bi se dolazilo na izlete u Danilovgrad, turisti bi sa zadovoljstvom ostajali i po nekoliko dana u našoj Opštini uživajući u prirodnim ljepotama, aktivnom odmoru, lokalnom vinu i hrani. Na tom putu smo i u okviru portala Volim Danilovgrad pokrenuli Eko-turistički servis (www.dgnet.volimdanilovgrad.me ) gdje, za sada skromno, dijelimo prirodne i kulturne ljepote naše Opštine.“

,,Ako se okupi 5% stanovnika oko ove vizije ona je ostvariva. Mislimo da smo na dobrom putu generisanja potrebne mase“, optimističan je Mijajlović.

Organizovanje lokalnih zajednica je budućnost društva

Na pitanje, mogu li i drugi gradovi pratiti primjer Danilovgrada i šta nedostaje na lokalnom nivou organizovanja, Mijajlović vjeruje da, ako se praksa pokazala uspješna u Danilovgradu, onda je moguća i u drugim Opštinama.

,,Teško je reći šta nedostaje u drugim opštinama – možda adekvatna vidljivost. Donosioci odluka i kreatori politika na lokalnom nivou, prvo gledaju lokalne vijesti da bi utvrdili šta im je najvažnije“, konstatuje Mijajlović, apostrofirajući značaj lokalnog medija i informisanja.

,,Praćenjem i podrškom lokalnih  publikacija, bilo one štampane ili elektronske, oblikuju se pitanja koja zanimaju i glasače i političare. Dok se nacionalne publikacije prebacuju između različitih izdanja i tema, uglavnom pokrivajući širu sliku, lokalne novinske publikacije su u stanju da se udube u priču i revidiraju  iznova problem ako je potrebno“, kazao je on.

,,Vjerujemo da je, uz trenutnu i rastuću aktivističku i ekološku svijest širom Crne Gore, budućnost svijetla. Jedino ako nas sve zajedno ne pokosi neka agenda na koju nemamo uticaja. Do tada, recept je Kontinuitet i ne dozvoliti da se amnezija ukorijeni“, zaključio je urednik portala Volim Danilovgrad.

Naslovna fotografija: Zoran Milović

Izvor Portal Kombinat