Okrugli sto “Održiva zelena tranzicija” završna je aktivnost projekta “Mislimo, djelujmo, inspirišimo svoju okolinu za održivi razvoj”, koji realizuju nevladine organizacije (NVO) “Morakovo” iz Nikšića i Demokratske evropske inicijative iz Danilovgrada.

Cilj okruglog stola, a ujedno i kompletnog projekta, bio je da inspirišu kreatore lokalnih politika, kao i poslovne krugove, organizacije civilnog društva i medije za promjenu u pristupu lokalnim politikama životne sredine u primjeni instrumenata zelene tranzicije.

Podsjetila je da je Opština Nikšić jedina opština u Crnoj Gori koja nije usvojila Plan upravljanja otpadom, iako je bila u obavezi da to uradi do 2015. godine.

“Danas, pored Mislovog dola postoje brojne divlje deponije na području opštine, što uz nefunkcionalan kolektor za prečišćavanje koji radi sa 30 odsto kapaciteta, narušava uslove života građana u užem dijelu grada”, kazala je Bajagić.

Igor Jovanović, rukovodilac Direkcije za upravljanjem otpadom, kazao je da je uspostavljanje trajnog sistema upravljanja otpadom prioritet Crne Gore.

Ključna ograničenja u poboljšanju sakupljanja i recikliranja otpada su nedostatak adekvatne infrastrukture, kanala za prodaju sekundarnih sirovina, neprofesionalan rad inspekcijskih organa i nedostatak svijesti o uticaju neregulisanog odlaganja otpada.

“Problemi životne sredine su problemi svih nas. Opština Nikšić nije usvojila lokalni plan upravljanja otpadom i lokalni ekološki plan i to treba donijeti u što kraćem roku kako bi mogli na adekvatan način da planiramo aktivnosti u ovoj oblasti”, kazao je Jovanović.

Milena Rmuš, iz Privredne komore Crne Gore, predstavila je Mapu puta cirkularne ekonomije, koja je urađena u partnerskom projektu Privredne komore i UNDP-a.

Riječ je o prvom dokumentu u kojem se identifikuju prioritetni sektori za razvoj cirkularne ekonomije i implementaciju cirkularnih praksi u Crnoj Gori.

Kako bi se ubrzao prelazak na dobro razvijenu cirkularnu ekonomiju, potrebni su napori svih uključenih strana.

Mr Luka Mitrović govorio je o klimatskim promjenama, rizicima i izazovima, dok je Branko Glomazić, inženjer u Elektroprivredi Crne Gore, izlagao na temu dekarbonizacije energetskog sektora i uvećanja udjela obnovljivih izvora energije.

Milka Rajković Mitrović, iz Agencije za zaštitu životne sredine, govorila je o izazovima i perspektivama zaštite prirode u opštinama Nikšić i Danilovgrad.

U Opštini Nikšić sedam godina nije donijet plan upravljanja za Gornjopoljski vir, dok se za park prirode rijeka Zeta tek nakon dvije godine obavljaju pripremne aktivnosti za donošenje plana upravljanja.

Slavka Grgurević, ispred lokalne turističke organzacije predstavila je mogućnosti razvoja zelenog turizma.

Tokom projekta “Mislimo, djelujmo, inspirišimo svoju okolinu za održivi razvoj”, koji je realizovan na teritoriji opština Nikšić i Danilovgrad, potpisan je Memorandum o saradnji sa lokalnim upravama, pokrenuta inicijativa za cjelovitu zaštitu rijeke Zete, kao i kraljevog Zabrana i izvora rijeke Gračanice, formiran je lokalni ekološki parlament, stručne grupe za održivi ekološki razvoj u lokalnoj zajednici, kao i zelena stolica u lokalnom parlamentu.

“Zabrinjava što reforme koje prate proces EU integracija nijesu doprinijele demokratizaciji politika zaštite životne sredine koja je opterećena brojnim izazovima u lokalnom kontekstu. Jedan od uzroka neefikasnosti ekološke politike u projektnom području je sporost sprovođenja ekološke politike i prihvatanja političke ideje da društvo i država moraju da promijene svoj odnos prema životnoj sredini kao javnom dobru”, kazala je Bajagić.

Prema njenim riječima, politika životne sredine se i dalje definiše i posmatra kao striktno nacionalna politika, a pritom se potpuno zanemaruje uloga lokalne samouprave, a posebno građana i njihove participacije za legitimnost odluka. Projekat je podržan je kroz program „OCD u Crnoj Gori – od osnovnih usluga do oblikovanja politika – M’BASE“ koji sprovodi Centar za građansko obrazovanje (CGO), Friedrich Ebert Stftung (FES), NVO Politikon mreža i Centar za istraživanje i zaštitu ptica (CZIP). Program finansira Evropska unija.